Medische kant van een konijn

· Leestijd 9 minuten
Medische kant van een konijn
Als je twijfelt of je konijn ziek is of ongemak ervaart, is het altijd het beste je dierenarts te bellen! Hoewel er veel informatie te vinden is op internet over zieke konijnen, kan een dierenarts je altijd het beste advies geven, specifiek gericht op jouw konijn. Bel bij twijfel altijd een dierenarts en geloof niet alles zomaar wat je op internet leest!

Het hebben van een konijn is geweldig, maar het is belangrijk om de medische aspecten van het konijn te belichten, omdat deze ook kosten met zich meebrengen. Niet iedereen is voorbereid op deze kosten. Vaak wordt het medische aspect van het hebben van een huisdier niet voldoende benadrukt.

Kosten vaccinatie

Naast de standaard kosten voor de verzorging van je konijn, is het belangrijk om je konijn(en) jaarlijks te laten vaccineren. De vaccinatie zelf kost ongeveer 50 euro, afhankelijk van de dierenarts waar je naartoe gaat. Meestal zit het consult hierbij inbegrepen, maar dit is niet overal het geval. Dan is het consult nog ongeveer tussen de 25 en 35 euro extra.

Spoed dierenarts kosten

Je konijn wordt ziek buiten de normale openingstijden van de dierenarts en je moet toch medische hulp hebben, dan moet je al snel rekenen op consult kosten tussen de 50 en 150 euro. Dit dekt niet de behandeling, onderzoeken en eventuele medicijnen. Het tarief varieert uiteraard per dierenarts en dit is slechts een indicatie. Je bent dus al sowieso dat bedrag kwijt zonder dat er iets is gedaan met je konijn.

Konijnen zijn vatbaar voor ziektes en aandoeningen die snel fataal kunnen zijn voor het konijn. Daarom is het verstandig om geld apart te zetten voor onvoorziene medische kosten van je konijn. Op die manier ben je altijd voorbereid om snel te handelen in geval van nood. Overweeg ook een verzekering af te sluiten voor je konijn, maar houd er rekening mee dat niet alles wordt gedekt. Belangrijke ingrepen zoals vaccinaties of castratie worden ook vaak niet vergoed. Meestal moet je ook een deel van de behandelingen zelf betalen, zelfs als deze vergoed worden.

Waardoor wordt een konijn ziek?

Konijnen kunnen, net als mensen, ziek worden om verschillende redenen. Dit kan gebeuren wanneer ze worden blootgesteld aan: tocht, temperatuurverschillen, heersende griep, ongeschikt voedsel, parasieten, verwondingen of tumoren.

Griep

Een van de aandoeningen die konijnen kunnen krijgen is griep. Handig om te weten is dat als jijzelf griep hebt, je dit ook kunt overdragen op je konijn.

Erfelijkheid

Daarnaast speelt erfelijkheid een rol bij mogelijke medische problemen van je konijn. Als de moeder of vader aanleg heeft voor bijvoorbeeld artrose, tumoren, heupafwijkingen of andere erfelijke ziekten, kan je konijn deze later ook ontwikkelen. Soms zijn deze aandoeningen niet zichtbaar wanneer het konijn jong is, maar ze kunnen zichtbaar worden wanneer het konijn in de puberteit komt of ouder wordt.

Temperatuurverschillen en tocht

Temperatuurverschillen kunnen bij konijnen verkoudheid veroorzaken, vergelijkbaar met hoe mensen verkouden kunnen worden. Vaak ligt het probleem dan in de huisvesting. Het hok kan bijvoorbeeld te klein zijn, waardoor er te veel vocht of stof in komt en er te weinig luchtcirculatie is. Aan de andere kant kan een te open hok problematisch zijn, omdat het tocht veroorzaakt. Goede ventilatie is essentieel voor het welzijn van het konijn, maar zorg ervoor dat het niet leidt tot tocht.

Onjuiste voeding

Onjuiste voeding kan ook een oorzaak van ziekte zijn bij konijnen. Bijvoorbeeld oud voer geven, overmatig (groen) voer en te weinig hooi, te veel brokken, bevroren groenten of het vergeten van voer en water kunnen problemen veroorzaken. Het is belangrijk om goed op te letten op wat je konijn eet en drinkt.

Verwondingen

Daarnaast kunnen konijnen ook letsel oplopen door trauma's, wat verwondingen zijn door externe factoren. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren wanneer een konijn met zijn nagel ergens achterblijft hangen of wanneer een konijn op iets hards stampt. Deze verwondingen kunnen kleine ongelukjes zijn waar niemand iets aan kan doen, maar ze moeten wel worden behandeld.

Wanneer een konijn ziek is, stopt het meestal met eten of eet het opmerkelijk minder. Soms kun je achterhalen wat de oorzaak is. In andere gevallen is de oorzaak moeilijker te vinden. Je kunt aan de hoeveelheid voedsel en water zien hoe het met je konijn gaat. Ook is het belangrijk om de ontlasting en urine in de gaten te houden, omdat dit een goede indicatie is voor de gezondheid van de darmen van je konijn.

Hoe merk je dat een konijn ziek is?

Vaak is het lastig om te merken dat je konijn ziek is, aangezien konijnen meesters zijn in het verbergen van symptomen. Dit komt doordat ze prooidieren zijn en zwakte willen verbergen om zichzelf te beschermen tegen roofdieren. Daarom is het belangrijk om alert te zijn en snel actie te ondernemen als je konijn ongewoon gedrag laat zien.

Het is belangrijk om je konijn en zijn normale gedrag goed te leren kennen, zodat je afwijkingen kunt opmerken. Hier zijn enkele gedragingen die anders zijn dan de gebruikelijke gedragingen van je konijn:

  • Stil in een hoekje zitten
  • Lusteloos
  • Schudden met de kop
  • Kop scheefhouden
  • Heel warm of heel koud
  • Slap als je het konijn optilt
  • Zwaar ademen
  • Hoofd naar achter om meer lucht binnen te krijgen
  • Niet goed eten of drinken
  • Eten laten vallen
  • Krabben aan één oor
  • Mank lopen
  • Slechte vacht

Veel voorkomende medische aandoening konijn

  • Abcessen: zijn kleine verwondingen die geïnfecteerd zijn. Er komen bacteriën in de wond en het gaat ontsteken. Daardoor ontstaat er een bult met pus. Het is meestal zo dat het abces niet vanzelf opengaat bij konijnen. De huid is sterk en de pus is dik. Ga daarom naar de dierenarts om het open en goed schoon te maken, zodat de bacteriën gedood worden. Zorg na het schoonmaken van de wond dat de wond open blijft, zodat achtergebleven bacteriën nog uit de wond kunnen komen.
  • Benauwdheid: kan ontstaan door: tocht, stoffige bodembedekking, slechte of geen ventilatie. Het konijn kan last krijgen van verkoudheid, longontsteking of zelfs astmatische verschijnselen krijgen. Je merkt het vaak als het konijn veel niest, snel ademt, zwaar ademt of zijn hoofd naar achteren houdt om zo veel mogelijk lucht binnen te krijgen.
  • Baarmoederkanker: dit is bij de voedster de meest voorkomende kanker. Daarom is het echt raadzaam om haar te laten helpen en zo gezondheidsproblemen te voorkomen. Een voedster van 4 jaar of ouder heeft een kans van 50% tot 80% kans heeft om baarmoederkanker te krijgen. Je kan het herkennen aan (bloederige) uitvloeiing uit de vulva. Als het niet op tijd wordt ontdekt zal het konijn eraan overlijden.
  • Blaasontsteking: kan ontstaan door een infectie, blaaszand of blaasstenen. De blaas raakt dan ontstoken en beschadigd. Je kan het zien als je konijn troebele urine heeft of bloed in de urine. Als je merkt dat het konijn vaker moet plassen, kleine beetjes plast, pijn heeft bij het plassen of helemaal niet meer kan plassen is het verstandig zo snel mogelijk naar de dierenarts te gaan.
  • Coccidiose: zijn kleine parasieten in de darmen en lever. Het konijn krijgt griepverschijnselen: diarree, drinkt niet meer, eet niet meer, groeit niet meer en droogt uit. Het kan komen door stress of verminderde weerstand. Ook kan het komen doordat 1 van de ouders van het konijn het had en de ouder daar niet ziek van is geworden omdat die al antistoffen heeft opgebouwd en het jonge konijntje er wel ziek van wordt. Verder kan het komen doordat de omgeving van het konijn niet goed genoeg wordt schoon gemaakt. Als het konijn besmet is kan het konijn het heel makkelijk overdragen op een ander konijn. Zorg daarom ook dat als je konijn gediagnostiseerd is met coccidiose dat alles echt heel grondig schoon wordt gemaakt om herbesmetting te voorkomen. Behandel ook de partner van je konijn.
  • Darmimmobiliteit: dit betekent dat de darmen niet goed werken en 'stil' komen te liggen. Je kan het herkennen aan: geen keutels, mini keutels, slijmerige keutels en plakkerige harde keutels. Het konijn wilt niks eten, heeft erge pijn en zondert zich af. Het kan ontstaan door pijn, stress, uitdroging, verstopping of slecht voer. Als je dit merkt bij je konijn is het echt belangrijk gelijk de dierenarts te bellen. De darmen van konijnen horen altijd te werken. Als het konijn 1 á 2 dagen niet eet of drinkt kan het al overlijden.
  • Encephalitozoën Cunicili (EC): is een vervelende en vaak fatale ziekte. Het zijn veel vage klachten als je konijn dit krijgt. De ziekte wordt veroorzaakt door een parasiet die zich nestelt in de nieren of hersenen. Het meest opvallende kenmerk van EC is het evenwicht wat niet meer goed werkt. Dan zit de parasiet in de hersenen. Je merkt dat je konijn wankel loopt en niet echt meer weet waar het is. Rondjes lopen en een scheve kop. Ook als dit niet echt zichtbaar is kan het konijn toch EC hebben in een beginstadium. Je zou het ook kunnen herkennen aan veel drinken van je konijn. Dan zit de parasiet in de nieren en die worden dan aangetast. Verder kan je het merken aan: verlammingsverschijnselen, witte vlekken in het oog, schudden met de kop, urine niet op kunnen houden en het laten lopen, draainek, rondtollen en gewichtsverlies. EC tast de zenuwcellen van je konijn aan. Sommige konijnen kunnen hier helemaal van herstellen als je het vroeg ontdekt. Maar meestal is het zo dat het konijn permanente schade heeft opgelopen. Als je konijn het krijgt kan je konijn het ook overdragen op andere konijnen. Let daarom goed op het andere konijn voor eventuele symptomen. Het beste is om ook de partner van je konijn 2 weken preventief te behandelen. Ook kan het konijn al langer drager zijn van de ziekte en er niet ziek van worden. Dan komt EC pas naar voren in stressvolle situaties voor je konijn of als die een verminderde weerstand heeft. Ga als je twijfelt echt zo snel mogelijk naar de dierenarts want het is zonder behandeling fataal voor je konijn. De behandeling van EC kan maanden duren.
  • Gasbuik: is hetzelfde als bij mensen, alleen kan het fataal zijn voor konijnen. De konijnen hebben een opgezette buik, willen niet eten, zitten stil, zijn slap, borrelende darmen of juist hele stille darmen. Gas kan ontstaan door verkeerd (groen)voer, maar kan ook door verschillende parasieten of wormen komen. Als een konijn een gasaanval heeft is het konijn een spoedgeval en moet je direct naar de dierenarts. Je moet na behandeling van de dierenarts je konijn warm houden. Voor een buiten konijn geldt dan dat die naar binnen moet. Zorg er wel voor dat het niet te warm is. De tempratuur van een konijn hoort niet lager dan 38 graden te zijn. Dan heb je een indicatie of je konijn het te warm heeft of te koud. Zorg ervoor dat je konijn ook goed blijft drinken en niet uitdroogt.
  • Gebitsproblemen: deze komen vaak voor bij konijnen. Je merkt dat het konijn kwijlt, mager wordt, eten laat vallen of slecht eet. Gebitsproblemen kunnen door verschillende oorzaken ontstaan. Bijvoorbeeld door verwondingen, scheef groeiingen, verkeerde stand van de tanden of dat de konijnen niet goed hun tanden kunnen kort houden. De tanden van konijnen groeien namelijk door. Als ze te weinig hooi, takken of slecht eten krijgen groeien deze dus door en worden ze te lang en gaan ze vaak scheefgroeien. Hierdoor kan je konijn ook niet meer eten. Let op! Laat de tanden van je konijn bij de dierenarts niet knippen. Je moet ze laten slijpen. Stel je konijn heeft er echt chronisch last van en je zou vaak naar de dierenarts moeten om ze te slijpen kan je er ook voor kiezen om ze te laten verwijderen. In sommige gevallen is dit beter voor je konijn, omdat die dan geen stress heeft van de dierenarts bezoeken en de behandeling van het slijpen. Ze kunnen er prima mee eten alleen moet je zorgen dat je kleine brokjes en klein formaat hooi aanbiedt aan je konijn. Ook kan je konijn last van haakjes krijgen op de kiezen. Zelf kan je de kiezen en haakjes niet zien. Daar moet echt een dierenarts naar kijken. Die kan ver in de bek van het konijn kijken en ontdekken of er iets mis is met de kiezen. De dierenarts zou de haakjes kunnen vijlen of slijpen om zo de problemen op te lossen. Daardoor kan het konijn weer pijnvrij eten en drinken.
  • Hersenvliesontsteking: is een ziekte die vrij plotseling op komt en vaak fataal kan aflopen. Je konijn lijkt dan wel dronken, wordt lusteloos, trillen, toevallen en hebben snel heen en weer gaande ogen. Een hersenvliesontsteking ontstaat door een bacterie of virus die zich vestigt in de hersenen.
  • Madeziekte (Myiasis): is een ziekte die wordt veroorzaakt door groene vliegen en hun eitjes. Als je konijn: een wond heeft, vochtige, broeierige, slecht onderhouden vacht of diarree, trekken deze geur groene vliegen aan. Die vliegen zien je konijn als perfecte plek om eitjes te leggen. Als de eitjes uitkomen dan worden het maden. Die maden voeden zich dan met jou konijn. Ze eten letterlijk je konijn van binnen op. Als je ziet dat er veel vliegen bij je konijnenhok zitten hou daar dan extra rekening mee dat het zou kunnen gebeuren. Er bestaat een anti-madenspray om te voorkomen dat je konijn madeziekte krijgt. Dat is aan te raden als uw konijn risico loopt door bijvoorbeeld lang haar, een ziekte of wond. Je konijn kan door madeziekte bloedvergiftiging of infectie krijgen. Dan kan je konijn binnen 24 uur overlijden.
  • Myxomatose: is een virus. Het konijn kan besmet raken door vliegen, vlooien, muggen, andere konijnen die het virus meedragen of mijten. Hiervoor wordt je konijn ook ingeënt. Een konijn dat niet is ingeënt tegen dit virus overleeft deze ziekte bijna nooit. De symptomen zijn: vieze neus, knobbels, natte ogen, konijn eet niet en heeft koorts. Het enige wat je kan doen is je konijn warm houden en naar de dierenarts gaan.
  • Overgewicht: ontstaat door verkeerde voeding en te weinig beweging. Je konijn kan daardoor verschillende medische klachten ontwikkelen. Hij voelt zichzelf ook totaal niet fijn. Ze kunnen bijvoorbeeld: vacht-, diabetes-, hart- of gebitsproblemen krijgen. De oplossing is: overleggen met je dierenarts om je konijn op de juiste voeding te hebben en gezond af te laten vallen.
  • Teken: als je een buiten konijn hebt is het verstandig om je konijn af en toe te checken op teken. Vooral in de zomermaanden (maart t/m oktober) komt dit vaak voor. Ook als je een binnen konijn hebt die af en toe buiten in de ren zit moet je je konijn ook checken. Teken brengen de ziekte van Lyme over. Je moet de teek zo snel mogelijk verwijderen en de wond ontsmetten. Zorg wel dat je de teek op de juiste manier verwijderd, zodat je heel de teek weghaalt.